Mặc dù không hút thuốc, nguy cơ mắc ung thư phổi vẫn tồn tại, làm nhiều người lo lắng. Hãy cùng khám phá 10 nguyên nhân phổ biến khiến những người không hút thuốc có thể phát triển bệnh ung thư phổi qua bài viết dưới đây.
Ung thư phổi là gì và dấu hiệu của bệnh ung thư phổi
Ung thư phổi, còn được gọi là ung thư phế quản – phổi, là hiện tượng các tế bào bắt nguồn từ phổi phát triển quá mức và không tuân theo sự điều chỉnh của cơ thể.
Bệnh ung thư phổi không xuất hiện một cách đột ngột; cơ thể bạn luôn đưa ra các dấu hiệu cảnh báo sớm mà bạn có thể nhầm lẫn hoặc bỏ qua. Các dấu hiệu để nhận biết bao gồm ho kéo dài, ho có máu, khó thở, đau ngực, hoặc khàn giọng.
1. Hút thuốc lá thụ động
Người không hút thuốc nhưng thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc từ người khác cũng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư phổi do hít phải khói thuốc một cách thụ động.
Hàng nghìn người chết hàng năm do tiếp xúc với khói thuốc, và để giảm thiểu điều này, nhiều quốc gia đã áp dụng lệnh cấm hút thuốc nơi công cộng và thiết lập khu vực hút thuốc riêng biệt.
2. Khí Radon
Khí radon là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi cho những người không hút thuốc. Mặc dù khí này xuất hiện ở mức độ thấp ngoài trời, nhưng khi nó tập trung trong một ngôi nhà nằm trong khu vực có mỏ uranium, lượng khí radon có thể tăng lên đáng kể và trở nên nguy hiểm. Khí radon không thể nhìn thấy hay ngửi được mùi, nhưng có thể kiểm tra bằng các công cụ đo lường tại nhà.
3. Lối sống và chế độ ăn uống
Mặc dù không hút thuốc giúp giảm rủi ro ung thư phổi, lối sống không lành mạnh vẫn có thể làm tăng nguy cơ này. Ví dụ, tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc lá trong môi trường sống hoặc làm việc.
4. Tác nhân gây ung thư phổi tại nơi làm việc và trong nhà
Công nhân làm việc trong các khu khai thác mỏ thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại như amiang, radon, uranium và diesel, có thể gây ung thư. Những chất này khi vào phổi có thể đến tận đáy phế nang và nội bào, gây tổn thương cho phổi và tạo điều kiện cho sự hình thành của khối u ác tính. Do đó, công nhân mỏ có nguy cơ cao mắc ung thư phổi.
5. Tiền sử gia đình mắc ung thư phổi
Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, dù hút thuốc là yếu tố chính gây ung thư phổi, gen di truyền cũng đóng vai trò quan trọng. Đặc biệt là trong trường hợp của những người có gen yếu và tiếp xúc với thuốc lá cùng các hóa chất độc hại khác. Những người có cha mẹ mắc bệnh có nguy cơ cao gấp 2,7 lần so với người bình thường.
6. Đột biến gen
Các nhà khoa học đã xác định sự đột biến gen ở người mắc ung thư phổi cả trong trường hợp hút thuốc lá và không hút thuốc. Các nghiên cứu về đột biến gen đã giúp các nhà nghiên cứu phát triển nhiều liệu pháp điều trị mới nhắm vào các đột biến này để cải thiện hiệu quả điều trị ung thư phổi.
7. Tiền sử bệnh phổi mạn tính
Nếu bạn đã từng mắc ung thư phổi, rủi ro tái phát của bệnh này sẽ cao hơn. Ngoài ra, các bệnh khác như xơ phổi vô căn cũng có thể làm tăng khả năng phát triển ung thư phổi.
Thêm vào đó, chế độ ăn uống thiếu trái cây và rau củ cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh.
8. Amiang
Amiang, một loại khoáng silicat dạng sợi, thường được tìm thấy trong vật liệu xây dựng. Dù bạn không hút thuốc, việc hít phải amiang có thể khiến các sợi khoáng này mắc kẹt trong phổi và làm tăng nguy cơ ung thư phổi theo thời gian.
Amiang thường gặp trong các ống dẫn hơi nước hoặc gạch của nhà cũ và chỉ trở thành mối đe dọa khi vật liệu chứa amiang bị hỏng và phát tán bụi mịn vào không khí.
9. Tiền sử xạ trị vùng ngực
Những người đã trải qua xạ trị vùng ngực để điều trị các loại ung thư khác có rủi ro cao mắc ung thư phổi. Mặc dù không phổ biến, nhưng phụ nữ đã điều trị ung thư vú bằng xạ trị và trẻ em mắc bệnh ung thư hạch Hodgkin đều có nguy cơ cao.
10. Ô nhiễm không khí
Các tác nhân gây ô nhiễm không khí như khói xe, bếp lò, và nhà máy sản xuất điện có thể phát tán hạt bụi mịn vào không khí mỗi ngày. Hít phải những hạt này thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi.
Phòng chống ung thư phổi:
Việc sàng lọc ung thư định kỳ là một phần quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe. Dù những người không hút thuốc có thể không được sàng lọc thường xuyên như những người hút thuốc hoặc đã từng hút, bạn nên thông báo ngay lập tức cho bác sĩ nếu gặp phải các triệu chứng sau:
– Ho kéo dài.
– Ho ra máu.
– Đau ngực.
– Khó thở.
– Giọng nói khàn kéo dài.
– Sưng vùng cổ.
Thay đổi lối sống lành mạnh:
Việc từ bỏ thuốc lá có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc ung thư phổi, và rủi ro này sẽ tiếp tục giảm sau mỗi năm không hút thuốc. Ngừng hút thuốc khi còn trẻ, đặc biệt là trước tuổi 40, có thể mang lại lợi ích lớn trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh.
Dù những người đã từng hút thuốc luôn có rủi ro cao hơn so với những người chưa từng hút, việc bỏ thuốc lá vẫn có thể giảm rủi ro một cách đáng kể. Thậm chí, những người bỏ thuốc sau khi được chẩn đoán mắc bệnh vẫn có cơ hội cải thiện chất lượng cuộc sống và tăng tỷ lệ sống sót.
