Ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, thường xuất hiện ở những người trên 50 tuổi, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến phụ nữ trẻ hơn.
Phụ nữ ở mọi lứa tuổi cần phải hiểu biết về ung thư vú, tức là biết được vú và núm vú của mình trông như thế nào và cảm giác ra sao khi bình thường. Hãy chú ý đến bất kỳ sự thay đổi nào trong và sau chu kỳ kinh nguyệt của bạn. Nếu bạn phát hiện bất kỳ sự thay đổi, khối u hoặc bất kỳ điều bất thường nào khác ở vú hoặc núm vú, hãy ngay lập tức đến gặp bác sĩ mà không chờ đợi đến lần kiểm tra sàng lọc tiếp theo.
Ung thư vú là gì?
Ung thư vú là một trong những loại ung thư phổ biến nhất, với khoảng một trong chín phụ nữ sẽ mắc phải trong đời họ. Gần 48,000 ca mới được chẩn đoán mỗi năm tại Anh. Mặc dù phần lớn các trường hợp xảy ra ở phụ nữ trên 50 tuổi, nhưng cũng có khả năng xảy ra ở những người trẻ tuổi hơn. Ung thư vú cũng có thể xảy ra ở nam giới, mặc dù rất hiếm. Bệnh này bắt nguồn từ các tế bào ác tính trong thành của ống dẫn sữa hoặc tiểu thuỳ của một trong hai tuyến vú.
Điều trị ung thư vú
Có nhiều lựa chọn điều trị khác nhau bao gồm phẫu thuật, hóa trị, xạ trị và liệu pháp hormone. Thông thường, điều trị sẽ kết hợp hai hoặc nhiều phương pháp này. Cách điều trị cụ thể sẽ phụ thuộc vào:
Loại ung thư – kích cỡ và giai đoạn của bệnh (đã lan rộng hay chưa), độ phân hóa của tế bào và khả năng đáp ứng với hormone hoặc có chứa các thụ thể HER2;
Bệnh nhân – tuổi tác, tình trạng mãn kinh, sức khỏe tổng quát và mong muốn cá nhân.
Bạn cần thảo luận với bác sĩ để biết được các lợi ích và rủi ro, tỷ lệ thành công, tác dụng phụ có thể xảy ra và các thông tin chi tiết khác liên quan đến các lựa chọn điều trị phù hợp cho bạn.
Bạn cũng nên thảo luận với bác sĩ về các mục tiêu điều trị.
– Điều trị có khả năng chữa lành bệnh hoàn toàn trong nhiều trường hợp. Đặc biệt, khi bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm, cơ hội chữa khỏi càng cao. Nhờ kỹ thuật chụp nhũ ảnh định kỳ, nhiều phụ nữ đã phát hiện bệnh sớm và có cơ hội được điều trị thành công. Bác sĩ thường dùng thuật ngữ “thuyên giảm” thay vì “chữa khỏi”. “Thuyên giảm” có nghĩa là không còn dấu hiệu của ung thư sau điều trị. Nếu bệnh của bạn thuyên giảm, có thể bạn đã được chữa khỏi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, ung thư có thể tái phát sau vài tháng hoặc vài năm. Đây là lý do tại sao bác sĩ thường ngần ngại khi sử dụng từ “chữa khỏi”.
– Điều trị có thể kiểm soát được ung thư. Nếu không thể chữa khỏi hoàn toàn, điều trị vẫn có thể làm giảm sự phát triển và lan rộng của ung thư, giúp bệnh tiến triển chậm lại. Điều này có thể giúp bạn không xuất hiện triệu chứng trong một khoảng thời gian dài.
– Điều trị nhằm mục đích giảm nhẹ triệu chứng trong một số trường hợp. Kể cả khi việc chữa khỏi không khả thi, điều trị vẫn có thể được áp dụng để thu nhỏ kích thước của khối u và giảm các triệu chứng như đau đớn. Nếu ung thư đã lan rộng, bạn có thể cần đến các biện pháp hỗ trợ như dinh dưỡng, thuốc giảm đau và các phương pháp khác để giúp bạn không cảm thấy đau hoặc giảm triệu chứng.
Phẫu thuật:
Có một số loại phẫu thuật được xem xét, bao gồm:
– Phẫu thuật bảo tồn tuyến vú: Phương pháp này thường được ưu tiên nếu khối u không quá lớn. Cắt tiểu thuỳ vú (hoặc cắt rộng tại chỗ) là quá trình loại bỏ chỉ khối u và một lượng nhỏ mô vú xung quanh. Thông thường, bệnh nhân sẽ cần xạ trị sau đó để loại bỏ các tế bào ung thư có thể sót lại.
– Cắt bỏ tuyến vú: Đây là biện pháp cần thiết khi khối u quá lớn hoặc nằm ở vị trí trung tâm của tuyến vú. Sau ca phẫu thuật này, bệnh nhân có thể được tái tạo tuyến vú, có thể tiến hành ngay sau khi cắt bỏ hoặc sau vài tháng hoặc năm.
– Sinh thiết hạch canh gác: Phương pháp này giúp đánh giá các hạch bạch huyết chính.
Xạ trị:
Là phương pháp sử dụng tia phóng xạ năng lượng cao, tập trung vào mô ung thư để tiêu diệt các tế bào ung thư hoặc ngăn chặn chúng phân chia.
Trong điều trị ung thư vú, xạ trị thường được kết hợp với phẫu thuật. Ví dụ, sau phẫu thuật bảo tồn tuyến vú, bạn có thể cần xạ trị cho tuyến vú đó để ngăn ngừa ung thư tái phát tại cùng vị trí. Khi xạ trị kết hợp với phẫu thuật, nó được gọi là xạ trị hỗ trợ sau mổ.
Liệu pháp hormone là phương pháp điều trị cho các loại ung thư vú bị ảnh hưởng bởi hormone estrogen và progesterone, những hormone này có thể kích thích sự nhân đôi của tế bào ung thư. Estrogen và progesterone chủ yếu được sản xuất bởi buồng trứng, và điều trị có thể bao gồm việc giảm lượng hormone này hoặc ngăn chặn hoạt động của chúng.
Liệu pháp hormone hiệu quả nhất đối với những phụ nữ có ung thư vú nhạy cảm với hormone, nhưng cũng có thể có ích cho các loại ung thư không nhạy cảm với hormone.
Các loại liệu pháp hormone bao gồm:
– Chất ức chế estrogen: Tamoxifen là một loại thuốc đã được sử dụng từ lâu và hiện nay rất phổ biến. Nó hoạt động bằng cách ngăn chặn tác động của estrogen lên tế bào và thường được sử dụng trong khoảng 5 năm. Có nhiều loại chất ức chế estrogen khác cũng đang được sử dụng.
– Chất ức chế aromatase: Nhóm thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn sự sản xuất estrogen trong một số mô và chỉ dành cho phụ nữ đã mãn kinh. Bao gồm anastrozole, letrozole và exemestane.
– Chất đồng vận GnRH (Hormone giải phóng gonadotrophin): Các thuốc này giảm lượng estrogen do buồng trứng sản xuất và có nhiều loại khác nhau, trong đó goserelin là loại được sử dụng phổ biến nhất. Chúng được tiêm và có thể sử dụng cho phụ nữ chưa mãn kinh.
Một lựa chọn khác cho phụ nữ đã mãn kinh là tiến hành cắt bỏ hai buồng trứng (hoặc tiêu diệt chúng thông qua xạ trị), điều này sẽ dừng quá trình sản xuất estrogen.
Hóa trị
Là việc sử dụng hóa chất chống ung thư để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chặn sự nhân đôi của chúng.
Khi hóa trị được sử dụng kết hợp với phẫu thuật, nó được gọi là hóa trị hỗ trợ. Ví dụ, bạn có thể cần trải qua một đợt hóa trị sau khi phẫu thuật để tiêu diệt những tế bào ung thư đã lan ra từ khối u ban đầu.
Hóa trị cũng được sử dụng để co nhỏ khối u trước khi phẫu thuật, giúp ca phẫu thuật thành công hơn và có thể chỉ cần một cuộc mổ nhỏ. Điều này được gọi là hóa trị neoadjuvant. Loại hóa trị cụ thể phụ thuộc vào từng loại ung thư.
Các xét nghiệm gen mới đang được phát triển để giúp bác sĩ quyết định bệnh nhân nào có thể hưởng lợi nhiều nhất từ hóa trị.
Hóa trị cũng được áp dụng cho bệnh nhân ung thư vú đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể.
Trastuzumab (Herceptin®) là một loại thuốc được sử dụng cho bệnh nhân có lượng lớn thụ thể HER2 trong mô ung thư. Đây là loại thuốc kháng thể đơn dòng, hoạt động bằng cách gắn vào thụ thể HER2 trên bề mặt tế bào ung thư, ngăn chặn chúng từ việc nhân đôi và phát triển.
Tóm lại, kế hoạch điều trị có thể rất khác biệt tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, vì điều trị tốt nhất phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
